Pijnlijke menstruatie, ook dysmenorroe (PD) genoemd, is een ondergediagnosticeerde aandoening bij vrouwen. Ze gaat vaak gepaard met pijnlijke krampen in de onderbuik, die kort voor of bij het begin van de menstruatie starten en tot drie dagen kunnen aanhouden (Itane et al., 2022). Het merendeel (>70%) van de vrouwen die eraan lijden, is jonger dan 24 jaar.
Dysmenorroe kan zowel primair als secundair zijn. Primair verwijst naar het ontbreken van een verklaarbare oorzaak voor de klachten, terwijl secundaire dysmenorroe betekent dat er een onderliggende aandoening de symptomen veroorzaakt. Veelvoorkomende aandoeningen die secundaire dysmenorroe kunnen veroorzaken, zijn onder andere endometriose en cysten van de eierstokken.
Onderzoek wijst uit dat vrouwen met PD hogere niveaus van bepaalde prostaglandines (PGF2α en PGE2) hebben in de luteale fase van de cyclus, vergeleken met normale waarden. Deze prostaglandines kunnen de baarmoederwand negatief prikkelen en zo bijdragen aan de verhoogde pijn en overige symptomen (Itane et al., 2022).
Daarnaast lijkt een verhoogde arteriële bloeddruk in de bloedvaten van het myometrium ook een veneuze congestie in de baarmoeder te veroorzaken, wat wordt gezien als een bijkomende factor in het ontstaan van krampen (Royo & Alcázar, 2008).
Veelvoorkomende symptomen van primaire dysmenorroe
- Hoofdpijn
- Buikkrampen
- Verstoorde slaap en vermoeidheid
- Verminderde eetlust
- Misselijkheid en/of braken
- Verstoorde stoelgang
- Variërende gewrichtspijnen
Naast deze fysieke klachten kunnen ook psychologische symptomen optreden, zoals angst, depressie en nervositeit. De impact op het dagelijks leven kan aanzienlijk zijn: veel vrouwen ervaren dat zowel werk als sociale activiteiten bemoeilijkt worden.
Diagnose en klassieke behandeling
De diagnose wordt gesteld op basis van het klachtenpatroon, het uitsluiten van secundaire oorzaken en, indien nodig, aanvullend onderzoek. De klassieke behandeling bestaat vaak uit het gebruik van NSAID’s (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs), zoals ibuprofen of diclofenac. Deze middelen werken pijnstillend en ontstekingsremmend door het verlagen van de prostaglandinespiegel. Niet-farmacologische behandelingen, zoals regelmatige lichaamsbeweging, voedingsaanpassingen en manuele therapie (waaronder osteopathie), kunnen eveneens bijdragen aan klachtenvermindering.

Figuur 1: PD differentiële diagnose en behandelopties volgens Ritani et al., 2022.
Het rode ovaal rond ‘nonpharmacological treatment’ verwijst naar de combinatie van beweging, voeding en manuele therapie, zoals osteopathie.
Wat kan osteopathie voor u doen?
Een studie van Plathner & Wolf (2025) toonde aan dat een reeks van vijf osteopathische behandelingen, verspreid over drie menstruatiecycli, de symptomen van PD aanzienlijk kon verbeteren, zowel in intensiteit als in duur.
Bij Deman Health, uw osteopaat te Gent, boeken we resultaten in lijn met deze studie. Alsook in deze studie besproken, richten we ons met de behandeling op:
- Het verbeteren van de mobiliteit van het bekken, de wervelkolom en omliggende structuren
- Het optimaliseren van de bloed- en lymfecirculatie in het kleine bekken
- Het verminderen van spanningen in het myofasciale systeem en in viscerale structuren
Hierbij wordt niet alleen lokaal in het bekken gewerkt, maar ook op het diafragma, de lage rug en soms andere structuren die via zenuwbanen of fasciale verbindingen invloed uitoefenen op het bekken.
Het doel is het verminderen van pijn tijdens de menstruatie én het verbeteren van het algemeen welzijn, de slaapkwaliteit en het energieniveau. Osteopathie is geen vervanging voor medische behandeling, maar kan een waardevolle aanvullende therapie zijn.
Het wordt aangeraden om altijd eerst medisch onderzoek te laten uitvoeren om secundaire oorzaken van dysmenorroe uit te sluiten.
Met vriendelijke groeten,
Andreas, Osteopaat & Oprichter Deman Health
Bronnen
- Itane, R., et al. (2022). Primary Dysmenorrhea: Pathophysiology, Diagnosis, and Treatment Updates. Korean Journal of Family Medicine, 43(2), 101–108. https://doi.org/10.4082/kjfm.21.0106
- Royo, P., & Alcázar, J. L. (2008). Three-dimensional power Doppler assessment of uterine vascularization in women with primary dysmenorrhea. Journal of Ultrasound in Medicine, 27(7), 1003–1010. https://doi.org/10.7863/jum.2008.27.7.1003
- Plathner, C., & Wolf, A. (2025). Effectiveness of osteopathic treatment in women with primary dysmenorrhea: A randomised controlled trial. Journal of Bodywork & Movement Therapies, 42, 684–692. https://doi.org/10.1016/j.jbmt.2024.08.010
Plaats een reactie